Szkola Podstawowa Nr 9 w Zakopanem

Szkoła Podstawowa Nr 9 im. Jana Kasprowicza została wybudowana w 1965 roku. Jest jedną ze "Szkół Tysiąclatek", jakie budowano w tamtym okresie w całej Polsce. Powstała z inicjatywy mieszkańców, którzy 15 marca 1959 roku założyli Komitet Budowy Szkoły. W uzasadnieniu zebrani napisali:"(...) wszystkie przysiółki liczą około dwóch tysięcy mieszkańców. Dzieci ich rozproszone są w trzech szkołach z tego też powodu widzą wielką potrzebę zespolić je w jednym miejscu i dać możliwie odpowiednie warunki nauki". Mieszkańcy zobowiązali się do wykupienia działek, które były położone były na terenie trudnym, bagnistym wymagającym dużych nakładów w celu odwodnienia. Środki na budowę otrzymano z Komitetu Budowy Szkół Tysiąclecia. Uroczystego otwarcia szkoły noszącej od tego dnia imię Jana Kasprowicza dokonano 28 listopada 1965 roku.

Swoim rejonem szkoła obejmuje takie osiedla, jak: Bachledy, Guty, Harendę, Króle, Łosiówki, Spyrkówkę Ustup, Zwijacze. Do naszej szkoły chodzą również dzieci z Rafaczówek, osiedla należącego administracyjnie do Gminy Poronin a położonego na szczycie Pasma Gubałowskiego wznoszącego się ponad Harendą.

Patronem szkoły jest wybitny poeta - Jan Kasprowicz, który u schyłku swojego życia zamieszkał na Harendzie, gdzie zmarł w roku 1926. Tutaj też znajduje się mauzoleum Poety. Rodzina Kasprowicza wsparła miejscową ludność przekazując działki pod budowę kościoła i plebanii. Wdowa po Poecie - Maria Kasprowiczowa żywo interesowała się ideą budowy szkoły na Harendzie i skutecznie ją wspierała. Przewodniczyła Komitetowi Budowy Szkoły.

W szkole funkcjonuje 10 oddziałów w tym 8 oddziałów szkolnych - klasy I-VIII i dwa oddziały przedszkolne GR I 3 - 4 latki i GR II 5- 6 latki mające na dzień tworzenia koncepcji status punktu przedszkolnego.
Zatrudnionych jest 27 nauczycieli i wychowawców, w tym logopeda, pedagog, rehabilitant, oraz 9 pracowników niepedagogicznych, w tym 2 na stanowiskach administracyjnych, 5 na stanowiskach sprzątających i 2 na stanowiskach woźnych oddziałowych w przedszkolu.

Absolwenci i kadra. W latach 1965 - 2015 szkołę ukończyło prawie 1500 absolwentów. Znajdują swoje miejsce w społeczeństwie, odnoszą sukcesy w życiu zawodowym i prywatnym. Powracają do szkoły ze swoimi dziećmi i wnukami. Harendziańska szkoła była i jest miejscem pracy ale i realizacji powołania zawodowego dla około 100 nauczycieli i wychowawców oraz ponad 40 pracowników obsługi.

Szkoła-miejsce sukcesu i wszechstronnego rozwoju ucznia. Szkoła zawsze dbała o wszechstronny rozwój ucznia. Procesu nauczania nie ograniczano tylko do zajęć lekcyjnych. Umożliwiano uczniom udział w wielu zajęciach pozalekcyjnych rozwijających indywidualne zdolności, zainteresowania oraz przygotowujących do tworzenia i udziału tak w kulturze jak i życiu społecznym. Uczniowie co roku biorą udział w kilkunastu konkursach przedmiotowych, tematycznych i artystycznych. Odnoszą sukcesy zdobywając wyróżnienia i zajmując czołowe miejsca. Na terenie szkoły działało harcerstwo - ZHP. W latach 90-tych była to 18 Drużyna Harcerska i 18 Drużyna Zuchowa ZHP 1918.

Przez szereg lat działał, Szkolny Zespół Góraslkai Mała Harenda, ktory chwilowo zawiesił działanośc ww wrześniu 2018 roku.

Pod koniec lat dziewięćdziesiątych XX wieku opierając się na dotychczasowym dorobku szkoły i wybiegając myślą w przyszłość stworzono wizję szkoły jako miejsca, które zapewnia uczniowi bezpieczeństwo, spełnia oczekiwania rodziców i wspiera ich w procesie wychowawczym, oraz umożliwia nauczycielom dalszy rozwój zawodowy. Powinna być to szkoła sukcesu, w której zapewnia się wszechstronny rozwój ucznia, kształtuje postawy prospołeczne, rozwija samodzielność, i dobrze przygotowuje go do dalszej nauki. Systematycznie jest realizowana misja szkoły:

"Szkoła Podstawowa nr 9 w Zakopanem istnieje po to, aby wychowywać według zasad etyki, w poczuciu odpowiedzialności za drugiego człowieka i świat, w którym żyjemy. Uczy miłości Ojczyzny i poszanowania rodzimej kultury".

Szkoła to miejsce wielu działań wynikających z realizacji Koncepcji Pracy Szkoły. Są jednak pewne obszary które traktuje się szczególnie, a podejmowane działania które często mają oryginalny charakter określa się po latach jako tradycję. A tradycję trzeba kultywować.

Dzień Patrona Szkoły - obchodzony jest 12 grudnia w rocznicę urodzin Jana Kasprowicza. Rozpoczyna się Mszą Świętą w Kościele Parafialny pw Świętego Jana Apostoła i Ewangelisty na Harendzie. Składamy kwiaty w kryptach Jana i Marii Kasprowiczów. W szkole ma miejsce ślubowanie uczniów klas pierwszych i jest prezentowany program artystyczny w którym ważne miejsce zajmuje poezja Patrona.

Rajd Szlakiem Jana Kasprowicza - jest to impreza edukacyjno - turystyczna organizowana dla szkół gminnych i powiatowych z terenu Powiatu Tatrzańskiego. Trasa przebiega szlakiem turystycznym znaczonym na żółto. Jest to jeden z najpiękniejszych widokowo a zarazem najłatwiejszych szlaków turystycznych w Polsce. Uczestnicy nie tylko mają pokonać określony dystans ale muszą się wykazać wiedzą o twórczość Jana Kasprowicza, o Tatrach i Podtatrzu oraz znajomością historii Zakopanego. Współorganizatorem Rajdu jest Muzeum Jana Kasprowicza w którym odbywa się część konkursów wiedzy. Współpracowaliśmy również z Gminną Biblioteką Publiczną im.Jana Kasprowicza w Poroninie. W okresie kilkunstu lat lat organizowania imprezy wzięło w niej udział około 1300 uczestników.

Współpraca z Muzeum Jana Kasprowicza - Muzeum Naszego Patrona jest prowadzone od 1965 roku przez Stowarzyszenie Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza. Uczniowie porządkują teren wokół muzeum i mauzoleum w okresie jesiennym i zimowym. Biorą udział w konkursach organizowanych przez SPTJK oraz w wydarzeniach rocznicowych związanych z patronem naszej szkoły i w plenerowych Wieczorach na Harendzie. W muzeum mają również miejsce coroczne spotkania ze Świętym Mikołajem organizowane dla naszych uczniów. W latach 2010 - 2011 społeczność szkoły czynnie włączyła się w akcję zbiórki funduszy na remont Mauzoleum Jana Kasprowicza.

Dzień Sportu Szkolnego - jest poświęcony doskonaleniu sprawności fizycznej naszych uczniów. Odbywa się co roku w okresie zimowym. Dawniej miał formę zawodów sportowych w skokach, później w narciarstwie alpejskim na różnych stokach narciarskich. Obecnie od kilku lat dzień sportów zimowych odbywa się na stoku obok szkoły dzięki uprzejmości Spółki Harenda. W zajęciach sportowych na śniegu pod okiem instruktorów narciarskich uczestniczą wszyscy uczniowie ucząc się i doskonaląc umiejętność jazdy na nartach oraz odkąd powstało sztucznie mrożone lodowisko także na łyżwach.

Sukcesy w zawodach sportowych - tradycją szkoły jest liczny udział uczniów w zawodach sportowych na poziomie gminy, powiatu, rejonu i województwa. Od powstania szkoły dzieci zajmują czołowe miejsca zdobywając liczne nagrody i wyróżnienia. W latach 2005- 2010 uczniowie zdobywali pięć lat z rzędu I Miejsce w Rywalizacji Sportowej Szkół Powiatu Tatrzańskiego.

Memoriał im.Ryszarda Leśniaka w tenisie stołowym - od 12 lat w naszej szkole dla upamiętnienia trenera i działacza sportowego Ryszarda Leśniaka rozgrywany jest indywidualny turniej tenisa stołowego, w którym biorą udział zawodniczki i zawodnicy w dwóch kategoriach wiekowych: szkoły podstawowe/gimnazja oraz open. Turniej rozgrywany jest wiosną.

Wypoczynek letni i zimowy - organizowany był przez kilkanacie lat Uczniowie mireli możliwość uczestnictwa w zorganizowanych formach wypoczynku podczas ferii zimowych i letnich. Były to to wyjazdy po Podhalu i Podtatrzu ale i w różne regiony Polski.

Akcje: "Lato z plecakiem" i "Ferie bez nudy" prowadzimy o kilkunastu lat dzięki wsparciu gminy. Wielokrotnie uczniowie wyjeżdżali również nad morze na tzw. "zielone szkoły".

Współpraca z innymi szkołami - przynależność do wielkiej rodziny szkół kasprowiczowskich sprzyjała wzajemnym kontaktom. Wielokrotnie gościliśmy uczniów i nauczycieli innych szkół, uczestniczyliśmy w ważnych uroczystościach i rocznicach kasprowiczowskich, m.in. w Kruszwicy, Raciborzu, Wrocławiu, Poznaniu, Klikuszowej, Inowrocławiu. W roku 1976 odbył się na Harendzie I Zlot Szkół Kasprowiczowskich. Byliśmy również gospodarzami VIII Zlotu Szkół w 1992 roku. Nawiązaliśmy współpracę z innymi szkołami, m.in. ze Szkołą Podstawową nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Kartuzach. Współpraca trwała pięć lat. Dzięki temu uczniowie, podczas wakacji letnich wyjeżdżali nad morze do Kartuz. Zwiedzali Kaszuby i Warmię.

Podczas dramatycznej powodzi w roku 1997 nawiązaliśmy kontakt ze szkołami z Lewina Brzeskiego, skąd przyjechało do nas na miesiąc ponad stu uczniów. Powodzianie mieli zapewnione wyżywienie, ubranie a nawet program turystyczny. Było to możliwe dzięki dobrej organizacji pobytu dzieci i pomocy licznych sponsorów.

Akcja "Dzieci Dzieciom"- nosząca lokalną nazwę " Dzieci z Harendy - dzieciom z Kamieńca" , jest kontynuowana od roku 2000. Są to wspólne spotkania, bale karnawałowe, występy artystyczne, kuligi wycieczki mające na celu integrację ze środowiskiem dzieci niepełnosprawnych. We współprace z Polskim Stowarzyszeniem na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Zakopanem - włączali się aktywnie zarówno rodzice, uczniowie jak i mieszkańcy parafii na Harendzie. Współpraca z ośrodkiem trwa do dzisiaj.

Wychowanie patriotyczne
Uczniowie szkoły w ciągu kilkudziesięciu lat licznie brali udział w uroczystościach patriotycznych. Udział w uroczystościach 3 Maja i 11 Listopada, a od 2004 roku również 15 stycznia stał się jedną z kultywowanych tradycji.
Szkoła przez wiele lat nie miała sztandaru, którego posiadanie jest ważnym elementem wychowania patriotycznego. W latach 1995-2001 rozpoczęto starania o nadanie szkole sztandaru. Został on wręczony szkole w 2001 roku, w rocznicę 100 - lecia ustawienie Krzyża na Giewoncie, dlatego na odwrotnej stronie płata sztandaru (rewersie) znajduje się profil Jana Kasprowicza na tle tej góry.
Poczet sztandarowy corocznie wybierany z najlepszych uczniów klasy szóstych, w strojach regionalnych godnie reprezentuje szkołę na zewnątrz.
W roku 2004 szkoła została odznaczona Złotym Medalem Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej przyznanym przez Radę Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. Jednym z elementów wychowania patriotycznego są wycieczki po Podhalu i Polsce.

Wychowanie regionalne. Pogłębiamy więzi uczniów z regionem, zapoznajemy ich z jego historią, kulturą i tradycją. Zespół regionalny - na przełomie lat 60-tych i 70-tych w szkole działało Koło Miłośników Podhala. Pod koniec lat 60-tych rozpoczął działalność zespół góralski "Harenda", który występował na uroczystościach szkolnych i miejskich. Do zespołu należeli nie tylko uczniowie, ale także i dorośli. Zespół odnosił wiele sukcesów prezentując swoje umiejętności, także za granicą m.in. w RPA, gdzie dał 18 koncertów w różnych miastach spotykając się z żywiołowym przyjęciem publiczności. Po przerwie został reaktywowany w 2000 roku. W 2007 roku przyjął nazwę "Mała Harenda" skupiając wyłącznie dzieci szkolne. Ww wrzesniu 2018 roku zespół zawiesił swoją działaność.

Konkursy poświęcone kultywowaniu tradycji - uczniowie wielokrotnie brali udział w gwarowych konkursach recytatorskich, m.in. w Międzygminnym Konkursie Recytatorskim im. Stanisława Nędzy Kubińca zajmując wysokie miejsca. Startowali też w konkursach wiedzy o pasterstwie organizowanych przez Tatrzański Park Narodowy i licznych konkursach plastycznych o tematyce regionalnej.

Redyk Karpacki - społeczność szkoły wsparła Międzynarodowy Projekt Kulturowy Redyk Karpacki - Transhumance 2013 przez zbiórkę środków finansowych na zakup owieczki o imieniu Harenda, która przywędrowała do nas z Rumunii. Mieliśmy możliwość śledzenia trasy redyku, którą przed wiekami podążali pasterze wołoscy kolonizujący łuk Karpat w tym i Podhala. Po zakończeniu projektu owieczka Harenda została przekazana miejscowemu hodowcy owiec, gdzie przebywa do dzisiaj.

Szkoła miejsce szczególne dla środowiska lokalnego .Od początku pracy szkoła odgrywa ważną rolę w życiu kulturalnym i społecznym środowiska lokalnego. Najbliższe środowisko szkoły tworzą rodzice. Działalność dydaktyczno-wychowawcza szkoły wspierana jest tak przez indywidualnych rodziców jaki i Radę Rodziców, która aktywnie uczestniczy w życiu szkoły. Przy udziale rodziców odbywa się większość uroczystości: Dzień Edukacji Narodowej , Andrzejki, Św. Mikołaj, Dzień Patrona Szkoły, wigilia szkolna, bal karnawałowy, Dzień Sportu Szkolnego, Wielkanoc i Międzynarodowy Dzień Dziecka. Rodzice wspierają i czynnie uczestniczą także w wielu innych inicjatywach.

Do rodziców skierowana jest Ogólnopolska Kampania Społeczna "Postaw na Rodzinę", w ramach której odbywają się liczne spotkania wielopokoleniowe integrujące dzieci i rodziców oraz środowisko lokalne. Są to wycieczki, zawody sportowe, konkursy plastyczne, spotkania kulinarne. Zajęcia prowadzimy od pięciu lat. Jest to jedno z ważnych działań wspierających rodziców w procesie wychowawczym.

Uczniowie szkoły wraz z rodzicami włączają się w akcje charytatywne zarówno o charakterze ogólnopolskim, m.in.: "Góra Grosza", "Pola Nadziei", zbiórka plastikowych zakrętek, telefonów komórkowych dla misjonarzy, artykułów papierniczych dla dzieci ze Stryja.
Także w budynku szkoły gościły przez 11 lat, w okresie wakacji letnich dzieci z Rumunii, Ukrainy i Polski, w ramach kolonii organizowanych przez Caritas Diecezji Sosnowieckiej.

W szkole odbywały się ważne dla mieszkańców spotkania związane z funkcjonowaniem samorządu lokalnego .
Szkoła włączała się czynnie w różne działania, które miały miejsce na naszym terenie. Przez osiem lat współorganizowaliśmy Harendziańskie Zwyki, imprezę promującą Harendę, organizowaną w ramach Tatrzańskich Wici. Braliśmy udział w IV Małopolskich Dniach Dziedzictwa Kulturowego, obchodach 600-lecia Reaktywacji Akademii Krakowskiej, czy 70-lecia Nadania Praw Miejskich Miastu Zakopane.
Od oparu lat w szkole organizowane jest dla wszystkich mieszkańców oraz gości wspólne śpiewanie kolęd pod nazwą: " Kolędowanie na Harendzie".

Należy podkreślić dobrą współpracę szkoły ze spółką "Harenda - Wyciągi" Sp. z o.o
Jesteśmy jedyną szkołą w Polsce, która w sąsiedztwie ma stację narciarską i sztuczne lodowisko i... korzystamy z tego dzięki Spółce Harenda - Wyciągi Sp .z.o.o. Dziękujemy.

Budynek szkoły
Wybudowany w roku 1965, niedostosowany do lokalnych warunków atmosferycznych, po 25 latach wymagał szeregu poważnych remontów i modernizacji. Od roku 1991 w szkole były systematycznie wykonywane prace remontowe i modernizacyjne mające na celu poprawę bazy dydaktycznej. Między innymi wykonano termomodernizacją budynku, remont generalny pomieszczeń z wymianą sufitów i podłóg, wymianę instalacji elektrycznej o grzewczej, oraz wyminę kotłowni CO z koksowej na gazową.
W latach 2017 -2018 rozbudowano budynek o pawilon przedszkolny.